Learn abkhazian

Lesson 10

Contents:
Continuation of the alphabet: new letters and sounds Ҩ
Work with vocabulary
Consolidation

New words and expressions.

аҩны' house, home. Сыҩны' ана' игы'лоуп. My house is there.
аҩна'лара to go indoors; to make one's self at home. Наа'ла аҩны дыҩна'леит. Naala went indoors.
аҩы'за friend. Ахра дҩы'за бзи'оуп. Akhra is a good friend.
а'мҩа road. Ари' а'мҩа сқы'ҭахь ицо'ит. This road goes to my village.
аҩы' wine. Ари' агьа'ма бзи'оуп. This wine tastes good.
аҩра' to write. Асҭа'нда дыҩуе'ит. Astanda writes.
а'ҩра to run. Даме'и ды'ҩуеит. Damai runs.
ауаҩы' person. Ари' ауаҩы' сара' дызды'руеит. I known this person.
аҩе'жь yellow. Абҕьы' ҩе'жьхеит. The leave(s) has/have turned yellow.
аҩа'ша Tuesday. Иахьа' ҩа'шоуп. Today is Tuesday. Аҩа'шазы саауе'ит. I will come on Tuesday.
уа there.
а'уп (о'уп) to be (verb fragment). Ари' сҩы'за А'сҭамыр ио'уп. This is my friend Astamur. Ари' Кама лоуп. This is Kama.
-уп suffix, with the meaning "to be". Ари' ҩнуп. It is a house.
-о'уп suffix with the meaning of need. Изга'роуп I should take (it). Илба'роуп She should see (it). Даа'роуп He/she should come.
ҭага'лан autumn (fall). Ҭага'лан абҕьы' ҩе'жьхоит. In autumn the leaves turn yellow.
а'ҧхын summer. А'ҧхын амшы'н ахь сцало'ит. In summer I go to the sea.

Remember these expressions.

Ҭага'лан абыҕьқәа' ҩе'жьхоит. Иара' дҩы'за бзи'оуп. Лара' аҩра' бзи'а илбо'ит. Сара' сы'қалақь бзиа избо'ит. Ари' а'қалақь сара' бзи'а избо'ит. Ара' сыҩны' гы'лоуп. Сыҩны' ахьгы'лоу аҭы'ҧ бзи'оуп. Даме'ии иашьеи' и'иҩуа амшы'н ахь ице'ит. Гәди'са аҩны' дыҩна'леит. Ари аҩы' ага'ма бзи'оуп. Иахьа' ҩа'шоуп, сара' ау'сура сца'роуп. А'ҧхын амшы'н ахь сцало'ит. Ари' а'мҩала сыҩнахьы' уне'иуеит. Ари' ақьаа'д бҕьыц ҩе'жьуп. Ауаҩы' аҩны' дыҩна'леит. А'дгәыр дуаҩы' ҭы'нчуп.

In autumn the leaves turn yellow. He's a good friend. She likes to writes. I love my town. I love this town. Here is my house. The place where my house stands is good. Damai and his brother have run to the sea. Gudisa went into the house. This wine tastes good. Today is Tuesday, I have to go to work. In summer I go to the sea. By this road you will come to my house. This sheet of paper is yellow. The person went into the house. Adgur is a calm person.

Exercise 1
Expand the parentheses.

1. Бара ара (аанхара)? 2. Сара (аҩны, ана, агылара). 3. Уара (акрыфара). 4. Асмаҭ амшын ахь (ацара). 5. Асҭанда (ианба + аара)? 6. Уара (иаба + аццакра). 7. Ари (аҩыза, Асҭамыр, ауп). 8. Иара (аҧхьара). 9. Ари (ақалақь, + suffix -уп). 10. Лара (адырра). 11. Бара сашьа (бзиа абара). 12. Ауаҩы аҩны (аҩналара). 13. Лара амшын ахь (ацара, -оуп /need/). 14. Абри (ақьаад, сара, агара, -оуп /need/). 15. Ахра (аҩыза, абзиа, оуп).
(Answers)

Exercise 2
Translate into Abkhazian.

1. He is. 2. She should go to the sea. 3. Good day. 4. I am going to the town. 5. He is my best friend. 6. I love him. 7. Yellow leaves. 8. I am similar to him. 9. Has he left?
(Answers)

Exercise 3
Translate into English.

1. Лара даҧхьоит. 2. Сара сыҩны бзиа избоит. 3. Сара аҩашазы сцоит. 4. Уара' ибзи'аны уҩуе'ит. 5. Иара' ибзи'аны ды'ҩуеит. 6. Сара исҭахуп абри аҩны сыҩналарц. 7. Абыҕьқәа ҩежьхеит. 8. Сара аҩыза бзиа дсымоуп. 9. Иара абри дыҩналеит. 10. Аҩашазы сашьа даауеит. 11. Сла акәац амфеит. 12. А'ҧхын амшы'н ахь сцало'ит. 13. А'дгәыр аҩа'шазы даауе'ит.
(Answers)

Exercise 4
Join the beginning and end of the sentences.

Ари сҩыза
Ари сыҩны
Иахьа ҩашоуп
Сара лара
Лара аҩыза бзиа
Ҭагалан
Ари амҩала
Аҧша
гылоуп
сара аусурахь сцароуп
Асҭамыр иоуп
длымоуп
бзиа дызбоит
абҕьы ҩежьхоит
(и)ҕәҕәаны иасуеит
сыҩнахьы бнеиуеит
(Answers)

Exercise 5
Mark as you listen and translate into English.

1. a) Сара сықалақь бзиа избоит.
    b) Ари ақалақь бзиа избоит.
  2. a) Ари сыҩны гылоуп.
    b) Ари сыҩны ауп.
  3. a) Сара иара сиеиҧшуп.
    b) Сара лара сиеиҧшуп.
  4. a) Аҩашазы сашьа даауеит.
    b) Аҩашазы сашьа дааит.
  5. a) Лара амшын ахь дцароуп.
    b) Лара амшын ахь дцоит.
  6. a) Иара Кама бзиа дибоит.
    b) Иара Кама бзиа дылбоит.
  7. a) Ахра ара дыҩналеит.
    b) Ахра ара дыҩноуп.
  8. a) Кама аҩашазы дцоит.
    b) Кама аҩашазы дцеит.
  9. a) Иахьа аусурахь бцома?
    b) Иахьа аусурахь дцама?
(Answers)

Exercise 6
Before you is a list of verbs. With the help of the suffix -оуп give them the meaning of need.

Example:
ацара (сара) - сцароуп
агара (уара)
абара (сара)
ацара (иара (inanimate class))
аара (бара)
акрыфара (сара)
аанхара (уара)
аҧхьара (лара)
алгара (сара)
аццакра (бара)
аҧшра (иара)
(Answers)